Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

to restrain

  • 1 coërceō

        coërceō cuī, citus, ēre    [com- + arceo], to enclose on all sides, hold together, surround, encompass: (mundus) omnia coërcet: Vitta coercebat capillos, O.: virgā coërces turbam, H. — To restrain, confine, shut in, hold, repress, control: (amnis) nullis coërcitus ripis, L.: Bucina coërcuit (undas), O.: frenisque coërcuit ora, O.: vitem ferro amputans coërcet: (operibus) intra muros coërcetur hostis, L.: (mortuos) Styx coërcet, V.: Tantalum coërcet (Orcus), H.: Messapus primas acies, controls, V.—Fig., of discourse, to control, confine, restrain, limit: (nos) quasi extra ripas diffluentes.—To hold in check, curb, restrain, tame, correct: cupiditates: procacitatem hominis manibus, N.: suppliciis delicta, H.: in praetore coërcendo fortes: quibus rebus coërceri milites soleant, Cs.: pueros fuste, H.: animum, Ta.: coërcendi ius (in contione), of maintaining order, Ta.: carmen, quod non Multa dies coërcuit, corrected, H.
    * * *
    coercere, coercui, coercitus V TRANS
    enclose, confine; restrain, check, curb, repress; limit; preserve; punish

    Latin-English dictionary > coërceō

  • 2 cohibeō

        cohibeō uī, (itus), ēre    [com- + habeo], to hold together, hold, contain, confine, embrace, comprise: omnīs naturas: Scyllam caecis cohibet spelunca latebris, V.: nodo crinem, H.: marem cohibent (ova) vitellum, H.: auro lacertos, to encircle, O.: bracchium togā: parietibus deos, Ta. — To hold, keep, keep back, hinder, stay, restrain, stop: muris Turnum, V.: ventos in antris, O.: cervos arcu, i. e. to kill, H.: nec Stygiā cohibebor undā, H.: ab aliquā re, L.: cohiberi quo minus, etc., Ta.—Fig., to stop, to hold in check, restrain, limit, confine, control, keep back, repress, tame, subdue: motūs animi: eius furorem: iras, V.: bellum, L.: non tu te cohibes? control yourself, T.: manūs, animum ab auro: suas libidines a liberis.
    * * *
    cohibere, cohibui, cohibitus V TRANS
    hold together, contain; hold back, restrain, curb, hinder; confine; repress

    Latin-English dictionary > cohibeō

  • 3 compescō

        compescō pescuī, —, ere    [PARC-], to confine, hold in check, repress, curb, restrain: equum freno, Tb.: ramos fluentes, i. e. to prune, V.: bracchia, O.: mare, H.—Fig., to suppress, repress, restrain, check, subdue: sitim undā, O.: clamorem, H.: risum, H.: animum frenis, H.: vim suam ardoremque, Ta.: mores dissolutos vi, Ph.: culpam ferro, i. e. by killing diseased members of the flock, V.
    * * *
    compescere, compescui, - V TRANS
    restrain, check; quench; curb, confine, imprison; hold in check; block, close

    Latin-English dictionary > compescō

  • 4 inhibeō

        inhibeō uī, ītus, ēre    [1 in+habeo], to hold in, hold back, keep back, restrain, curb, check: tela, V.: frenos, L.: cruorem, O.— To row backwards: cum inhiberent Rhodii, L.: remis, Cu.: retro navem, L.— To stop rowing: cum remiges inhibuerunt, retinet navis motum.—To restrain, hinder, prevent: te: impetum victoris, L.—To exercise, practise, perform, use, apply, inflict: imperium, L.: damnum, L.: coercitionem, L.: imperium in deditos, L.: eadem supplicia nobis: inhibito modo potestati, L.
    * * *
    inhibere, inhibui, inhibitus V
    restrain, curb; prevent

    Latin-English dictionary > inhibeō

  • 5 reprimō

        reprimō pressī, pressus, ere    [re-+premo], to press back, keep back, check, curb, restrain, hem in: si lacus repressus esset: retro pedem cum voce, V.: represso iam Lucterio et remoto, driven back, Cs.—Fig., to check, curb, restrain, limit, confine, repress: furorem: memoria repressa vetustate, suppressed: impetūs hostium repressos esse intellegunt: iis spiritūs, N.: animi incitationem, Cs.: itinera: hostium fugam, Cs.: iracundiam, T.: illius conatūs: gemitum, O.: famam: impetum: alqm, T.: a supplicio tuo se, refrain: me in ipso cursu orationis: me reprimam, ne, etc., will control myself, T.
    * * *
    reprimere, repressi, repressus V
    press back, repress; check, prevent, restrain

    Latin-English dictionary > reprimō

  • 6 retineō

        retineō tinuī, tentus, ēre    [re-+teneo], to hold back, keep back, keep, detain, retain, restrain: me, T.: concilium dimittit, Liscum retinet, Cs.: in loco milites, Cs.: venit id tempus, ut retinendus esset, must be kept (to dinner): biduum tempestate retentus, detained, Cs.: nisi iam profecti sunt, retinebis homines: euntem, O.: consulem, L.: naves pro bonis Tarquiniorum ab Aristodemo retentae sunt, i. e. as security, L.: manūs ab ore, O.— To hold fast, keep possession of, retain, keep: arcum manu: retentā utrāque nave, Cs.: mansuetudine provinciam: oppidum, Cs.—Fig., to hold in check, keep within bounds, restrain, check, repress: Pudore liberos, i. e. control, T.: cursum in suā potestate: Gaudia, O.: verba dolore, O.: quos natura retinere in officio non potuisset: si ab hostibus metu retenti sumus, L.: lingua retenta metu, O.: aegre sunt retenti, quin oppidum inrumperent, Cs.— To hold fast, keep, retain: amicos observantiā: gravitatem: ferociam animi in voltu, S.: proeliorum memoriam, Cs.: Nec retinent patulae commissa fideliter aures, H.— To keep, preserve, maintain, uphold: retinere in vitā: integram causam: suum ius: pristinam virtutem, Cs.: caritatem in pastores: de finibus retentae defensaeque sententiae: vehementer id retinebatur, ne, etc., was insisted on. —To occupy, engross, fix the attention of: studium in legendo erectum retinetur: animos hominum in legendo: Ore suo volucrīs vagas, O.
    * * *
    retinere, retinui, retentus V
    hold back, restrain; uphold; delay; hold fast; retain,preserve

    Latin-English dictionary > retineō

  • 7 coerceo

    cŏ-ercĕo, cui, cĭtum, 2, v. a. [arceo], to enclose something on all sides or wholly, to hold together, to surround, encompass:

    qui (mundus) omnia complexu suo coërcet et continet,

    Cic. N. D. 2, 22, 58; cf. id. ib. 2, 40, 101; Ov. M. 1, 31:

    quā circum Galli lorica coërcet,

    where the Gallic coat of mail encloses, Lucr. 6, 954; cf.

    of a band holding the hair together,

    Ov. M. 1, 477; 2, 413; Hor. C. 2, 19, 19; 1, 10, 18:

    est animus vitaï claustra coërcens,

    holding together the bands of life, Lucr. 3, 396.—
    B.
    Esp. with the access. idea of hindering free motion by surrounding; to restrain, confine, shut in, hold in confinement, repress (freq. and class.):

    (amnis) nullis coërcitus ripis,

    Liv. 21, 31, 11; cf. Ov. M. 1, 342:

    (aqua) jubetur ab arbitro coërceri,

    to be kept in, repressed, Cic. Top. 9, 39 (cf., just before, the more usual arcere, v. arceo, II.); Dig. 43, 22, 1, §§ 6 and 8;

    47, 11, 10: impetum aquarum,

    Curt. 8, 13, 9.—Of pruning plants:

    vitem serpentem multiplici lapsu et erratico, ferro amputans coërcet ars agricolarum,

    Cic. Sen. 15, 52;

    so of the vine,

    Col. 3, 21, 7; 4, 1, 5; Quint. 9, 4, 5; cf. id. 8, 3, 10.—Hence, sacrum (lucum), to trim, clip, Cato, R. R. 139:

    quibus (operibus) intra muros coërcetur hostis,

    Liv. 5, 5, 2:

    (mortuos) noviens Styx interfusa coërcet,

    Verg. A. 6, 439; cf.:

    Tantalum atque Tantali Genus coërcet (Orcus),

    Hor. C. 2, 18, 38:

    carcere coërcere animalia,

    Plin. 10, 50, 72, § 141:

    Hypermnestra... gravibus coërcita vinclis,

    Ov. H. 14, 3; cf.: eos morte, exsilio, vinclis, damno coërcent, [p. 360] Cic. Off. 3, 5, 23:

    aliquem custodiā,

    Dig. 41, 1, 3, § 2:

    Galliae Alpibus coërcitae,

    Plin. 12, 1, 2, § 5:

    miles coërcitus in tot receptis ex potestate hostium urbibus,

    Liv. 36, 24, 7.— Poet.: Messapus primas acies, postrema coërcent Tyrrhidae juvenes, hold together, i. e. command, lead on, Verg. A. 9, 27.—
    II.
    Trop.,
    A.
    Of discourse, to keep within limits, control, confine, restrain, limit (syn.:

    contineo, cohibeo): ut (nos) quasi extra ripas diffluentes coërceret,

    Cic. Brut. 91, 316; cf. id. Fin. 2, 1, 3; Quint. 12, 1, 20; 9, 2, 76; 10, 4, 1;

    and, the figure taken from bridling or curbing horses (cf.: frenisque coërcuit ora,

    Ov. M. 5, 643; and:

    spumantiaque ora coërcet,

    id. ib. 6, 226):

    exsultantia,

    Quint. 10, 4, 1; cf. id. 10, 3, 10:

    Augustus addiderat consilium coercendi intra terminos imperii,

    Tac. A. 1, 11.—Of words bound by measure:

    numeris verba coërcere,

    Ov. P. 4, 8, 73.—But most freq.,
    B.
    Morally, to hold some fault, some passion, etc., or the erring or passionate person in check, to curb, restrain, tame, correct, etc. (syn.:

    contineo, cohibeo, refreno, reprimo, domo): cupiditates,

    Cic. de Or. 1, 43, 194; Quint. 12, 2, 28:

    temeritatem,

    Cic. Tusc. 2, 21, 47:

    improbitatem,

    id. Verr. 2, 3, 89, § 208:

    rabiem gentis,

    Liv. 41, 27, 4:

    faenus,

    id. 32, 27, 3:

    procacitatem hominis manibus,

    Nep. Timol. 5, 2:

    suppliciis delicta,

    Hor. S. 1, 3, 79 al.:

    aliquid poenae aut infamiae metu,

    Cic. Fin. 2, 22, 73:

    omnibus modis socios atque cives,

    Sall. C. 29 fin.:

    genus hominum neque beneficio, neque metu coërcitum,

    id. J. 91, 7:

    duabus coërcitis gentibus,

    Liv. 31, 43, 4; 39, 32, 11; Caes. B. C. 1, 67:

    verberibus potius quam verbis,

    Varr. R. R. 1, 17, 5; so Cic. Cat. 1, 1, 3; id. Off. 3, 5, 23;

    v. A. supra: pueros fuste,

    Hor. S. 1, 3, 134; Tac. G. 25:

    incensum ac flagrantem animum,

    id. Agr. 4:

    licentiam,

    id. H. 1, 35.— Poet.:

    carmen, quod non Multa dies et multa litura coërcuit,

    corrected, finished, Hor. A. P. 293.

    Lewis & Short latin dictionary > coerceo

  • 8 reprimo

    rĕ-prĭmo, pressi, pressum, 3, v. a., to press back, keep back; to check, curb, restrain (class., partic. in the trop. sense; cf.: repello, refuto).
    I.
    Lit.: illa praedicta Veientium, si lacus Albanus redundasset, Romam periturum;

    si repressus esset, Veios,

    Cic. Div. 2, 32, 69:

    amnem,

    Flor. 1, 1, 3:

    fontes,

    Stat. Th. 5, 522:

    alvum,

    Cels. 2, 12; cf.:

    medicamenta reprimentia,

    id. 6, 6, 2; 6, 16, 2 al.:

    vulvas procidentes,

    Plin. 35, 15, 51, § 182:

    sudorem,

    id. 20, 13, 51, § 142:

    labra,

    Plaut. Cas. 2, 8, 16:

    dextram,

    Verg. A. 12, 939:

    ensem,

    Stat. Th. 11, 309:

    retro pedem cum voce,

    Verg. A. 2, 378.—

    Of personal objects: represso jam Lucterio et remoto,

    forced back, Caes. B. G. 7, 8; cf.:

    aliquem repressum, non oppressum relinquere,

    Cic. Mur. 15, 32.—
    II.
    Trop. (the figure borrowed from the restraining, confining of a stream), to check, curb, restrain, limit, confine, repress:

    difficilem quandam temperantiam postulant in eo, quod semel admissum coërceri reprimique non potest,

    Cic. Fin. 1, 1, 2; cf.:

    furorem exsultantem reprimere,

    id. Sest. 44, 95:

    intellego hanc rei publicae pestem paulisper reprimi, non in perpetuum comprimi posse,

    id. Cat. 1, 12, 30:

    memoria, non exstincta, sed repressa vetustate,

    suppressed, id. Cael. 30, 71:

    impetus hostium repressos esse intellegunt ac retardatos,

    id. Imp. Pomp. 5, 13:

    iis regios spiritus repressit,

    Nep. Dion, 5, 5:

    animi incitationem atque alacritatem non reprimere sed augere,

    Caes. B. C. 3, 92 fin.:

    cursum,

    id. ib. 3, 93:

    itinera,

    Cic. Att. 10, 9:

    fugam hostium,

    Caes. B. G. 3, 14:

    iracundiam,

    Ter. Ad. 5, 3, 8; 9:

    nunc reprimam susceptam objurgationem,

    Cic. Att. 4, 16, 9 (15):

    illius conatus,

    id. Verr. 2, 2, 26, § 64:

    consuetudinem peccandi,

    id. ib. 2, 2, 22, §

    53: fletum,

    id. Rep. 6, 15, 15:

    gemitum,

    Ov. M. 9, 163 et saep.:

    odium suum a corpore alicujus,

    Cic. Sest. 55, 117:

    famam,

    id. Phil. 11, 10, 23:

    ferocitatem,

    id. Off. 2, 11, 40:

    impetum,

    id. Leg. 3, 12, 27.— Poet., with inf.: ast occasus ubi tempusve audere repressit, the bold undertaking, Enn. ap. Tert. p. 178 Müll. (Ann. v. 292 Vahl.).—

    Of personal objects: quem neque fides, neque jusjurandum... Repressit,

    has restrained, Ter. Ad. 3, 2, 9:

    me... horum aspectus in ipso cursu orationis repressit,

    Cic. Sest. 69, 144:

    quem L. Murena repressum magnā ex parte, non oppressum reliquit,

    id. Mur. 15, 32: reprimam me, ne aegre quicquam ex me audias, I will control myself, check or restrain myself, Ter. Hec. 5, 1, 38; so,

    me,

    id. Heaut. 1, 2, 25; Cic. Leg. 2, 17, 44:

    hac repressi castigatione in proelium redeunt,

    Just. 1, 6, 15; cf.

    mid.: vix reprimor, quin te manere jubeam,

    Plaut. Mil. 4, 8, 58:

    se ab omni contagione vitiorum,

    Plin. Pan. 83, 2.— Hence, adv.: rĕpressē, with restraint, constrainedly:

    repressius peccare,

    Gell. 12, 11, 5:

    repressius actum est,

    Amm. 29, 2, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > reprimo

  • 9 teneo

    tĕnĕo, tĕnŭi, tentum, 2 ( perf. subj. tetinerim, Pac. ap. Non. 178, 15:

    tetinerit,

    Att. ib. 178, 12:

    tetinisse,

    Pac. ib. 178, 11; fut. perf. tetinero, acc. to Fest. p. 252 Müll. Another collat. form of the perf. tenivi, acc. to Charis. p. 220 P.; Diom. pp. 363 and 369 ib.), v. a. and n. [root ten-, tan-; Gr. tanumai, teinô; Sanscr. tanomi, to stretch, spread; this root appears in many derived meanings; cf. Lat.: tendo, tenuis, tener, tenor, tenus].
    I.
    Act., to hold, keep, have in the hand, in the mouth, etc.
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.: Eu. Porrige bracchium, prehende: jam tenes? Cha. Teneo. Eu. Tene, Plaut. Merc. 5, 2, 42; cf.

    argentum,

    id. Pers. 3, 3, 9:

    cum pyxidem teneret in manu,

    Cic. Cael. 26, 63;

    for which: aliquid manu,

    Quint. 10, 7, 31; Ov. M. 11, 560; id. A. A. 1, 320; Hor. Ep. 1, 19, 34:

    aliquid dextrā,

    Ov. F. 1, 99:

    digitis,

    id. ib. 2, 102; id. M. 9, 86; 9, 522:

    lacertis,

    id. ib. 2, 100 al.:

    radicem ore,

    Cic. Div. 2, 68, 141:

    cibum ore,

    Phaedr. 1, 4, 6;

    for which: decoctum diu in ore,

    Plin. 25, 13, 105, § 166:

    aliquem in sinu,

    Ov. H. 3, 114;

    for which: aliquem sinu,

    id. ib. 13, 157:

    flabellulum,

    Ter. Eun. 3, 5, 50:

    facem,

    Verg. A. 6, 224:

    telum,

    Liv. 2, 19. — Prov.: manu tenere aliquid, to seize, grasp, or comprehend a thing which is palpable or evident: aliter leges, aliter philosophi tollunt astutias: leges, quātenus manu tenere possunt;

    philosophi, quātenus ratione et intellegentiā,

    Cic. Off. 3, 17, 68; cf.:

    cum res non conjecturā, sed oculis ac manibus teneretur,

    id. Clu. 7, 20. —
    2.
    In partic.
    a.
    With the accessory idea of possession, to hold, i. e. to be master of, have in one ' s power, possess, etc. (syn.:

    possideo, habeo): multa hereditatibus, multa emptionibus, multa dotibus tenebantur sine injuriā,

    Cic. Off. 2, 23, 81:

    quae tenuit dives Achaemenes,

    Hor. C. 2, 12, 21:

    Evander qui multis ante tempestatibus tenuerat loca,

    Liv. 1, 5:

    provinciam a praedonibus liberam,

    Cic. Imp. Pomp. 11, 32:

    colles praesidiis,

    Caes. B. C. 3, 43:

    Formiarum moenia et Lirim,

    Hor. C. 3, 17, 8:

    tenente Caesare terras,

    id. ib. 3, 14, 15:

    rem publicam,

    Cic. Mur. 39, 83; id. Sest. 19, 44:

    summam imperii,

    Caes. B. G. 3, 22:

    equitum centurias,

    Cic. Fam. 11, 16, 3:

    alterum cornu,

    to command, Nep. Pelop. 4, 3:

    provincias aliaque omnia,

    Sall. C. 39, 2: scenam, to have sole possession of. [p. 1854] rule over, Suet. Tit. 7. —

    Of the possession of the object of affection: te tenet,

    Tib. 1, 6, 35; 2, 6, 52; Verg. E. 1, 32; Ov. H. 2, 103 Ruhnk.; 15, 88; id. Am. 3, 7, 3; Phaedr. 2, 2, 4.—In colloq. lang., teneo te, I have you once more, of again seeing the beloved person:

    teneone te, Antiphila, maxime animo exoptata meo?

    Ter. Heaut. 2, 4, 27 Ruhnk.; Sen. Ben. 7, 4; Ov. H. 18, 183; cf.:

    et comitem Aenean juxta natumque tenebat Ingrediens,

    Verg. A. 8, 308.—Also like our I have you (fast, bound, etc.):

    teneo te, inquam, nam ista Academiae est propria sententia,

    Cic. Ac. 2, 48, 148; id. Quint. 20, 63.— Absol.: qui tenent (sc. rem publicam), who are in possession of the State, of public affairs:

    qui tenent, qui potiuntur,

    Cic. Att. 7, 12, 3; 2, 18, 1. —
    b.
    With the accessory idea of firmness, persistence, to hold fast, occupy; to watch, guard, defend; to maintain, retain a thing:

    legio locum non tenuit atque in proximum collem se recepit,

    Caes. B. C. 1, 44:

    montes teneri,

    id. B. G. 3, 2:

    haec noctu firmis praesidiis tenebantur,

    id. ib. 7, 69:

    Capitolia celsa tenebat,

    Verg. A. 8, 653:

    quo teneam Protea nodo?

    Hor. Ep. 1, 1, 90:

    te neque intra Claustra tenebo,

    id. C. 3, 11, 44; cf.:

    in manicis et Compedibus saevo te sub custode tenebo,

    id. Ep. 1, 16, 77: laqueis (se) sensit teneri... fugam frustra tentabat;

    at illam Lenta tenet radix exsultantemque coërcet,

    Ov. M. 11, 74 sq.; 1, 535:

    Athenae tuae sempiternam in arce oleam tenere potuerunt,

    Cic. Leg. 1, 1, 2:

    agri qui diu aquam tenent,

    Pall. Apr. 2, 4:

    classem ibi tenebat,

    Liv. 31, 46, 8: secundissimo vento cursum tenere, to hold or keep one ' s course, Cic. N. D. 3, 34, 83; cf.:

    vento intermisso cursum non tenuit,

    Caes. B. G. 5, 8; 4, 28; so,

    cursum,

    Cic. Planc. 21, 52; id. Rep. 1, 2, 3 fin.; Quint. 4, 3, 13:

    quo iter,

    Verg. A. 1, 370; Plin. Ep. 6, 16, 10:

    (lunam) fingunt cursus viam sub sole tenere,

    Lucr. 5, 714:

    tenuit tamen vestigia Bucar,

    Liv. 29, 32, 6.—
    c.
    With the accessory idea of reaching the object aimed at, to reach, attain a place:

    montes effuso cursu Sabini petebant et pauci tenuere,

    Liv. 1, 37, 4:

    regionem,

    id. 30, 25, 11:

    Tenum,

    id. 36, 21, 1:

    terram,

    id. 37, 16, 4; 37, 11, 5; 37, 13, 4;

    26, 29, 4: Hesperiam,

    Ov. F. 1, 498:

    portus,

    id. H. 18, 198; Tac. Agr. 38 fin.:

    cum quibus (navibus) Cythnum insulam tenuit,

    id. H. 2, 9.—
    d.
    With the accessory idea of movement impeded, to hold fast, hold back, hinder, restrain, detain, check, control, stay, etc.:

    naves, quae vento tenebantur,

    Caes. B. G. 4, 22:

    quid hic agatur, scire poteris ex eo, qui litteras attulit, quem diutius tenui, quia, etc.,

    Cic. Att. 11, 3, 1:

    si id te non tenet, advola,

    id. Fam. 16, 19:

    septimum jam diem Corcyrae tenebamur,

    id. ib. 16, 7 init.:

    Marcellum ab gerundis rebus valetudo adversa Nolae tenuit,

    Liv. 24, 20, 7:

    non tenebo te pluribus,

    Cic. Fam. 11, 16, 3; cf. absol.:

    ne diutius teneam,

    id. Verr. 2, 1, 13, § 34: solutum (corpus) tenere, Cels. praef. med.; cf.

    ventrem,

    id. 4, 19 med.:

    tene linguam,

    Ov. F. 2, 602:

    pecus omne tenendum,

    Verg. G. 2, 371:

    vix a te videor posse tenere manus,

    Ov. Am. 1, 4, 10; so,

    manus,

    id. M. 13, 203; cf.:

    manum stomachumque teneto,

    Hor. S. 2, 7, 44:

    saeva tene cum Berecyntio Cornu tympana,

    id. C. 1, 18, 13:

    et Phoebi tenuere viam,

    i. e. impeded, closed up, Luc. 5, 136:

    quo me decet usque teneri?

    Verg. A. 5, 384:

    lacrimas,

    Caes. B. G. 1, 39; so,

    lacrimas in morte miserā non tenebamus,

    Cic. Verr. 2, 5, 67, § 172:

    dictator exercitum in stativis tenebat,

    Liv. 6, 14, 1. —
    (β).
    Esp.: se tenere, to keep back, remain, stay:

    Sabinus castris sese tenebat,

    Caes. B. G. 3, 17; 1, 40; Liv. 2, 45, 2:

    nullā clade acceptā castris se pavidus tenebat,

    id. 3, 26, 3:

    Hasdrubal procul ab hoste intervallo tenebat se,

    id. 23, 26, 2:

    se domi a conventu remotum tenere,

    Nep. Dion, 9, 1:

    ego tamen teneo ab accusando vix me hercule: sed tamen teneo,

    restrain myself, refrain, Cic. Q. Fr. 3, 2, 2:

    nec se tenuit, quin, etc.,

    id. Ac. 2, 4, 12; cf.

    mid.: teneri non potui, quin tibi apertius illud idem his litteris declararem,

    id. Att. 15, 14, 2; Just. 6, 7, 10; cf.:

    se intra silentium tenuit,

    Plin. Ep. 4, 17, 8:

    multum me intra silentium tenui,

    id. ib. 7, 6, 6.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to hold, contain in the mind, to conceive, comprehend, know (syn.:

    percipio, intellego): nunc ego teneo, nunc scio, Quid sit hoc negotii,

    Plaut. Capt. 3, 5, 39: tenes Quorsum haec tendant quae loquor, id. Ps. 1, 2, 81:

    tenes, quid dicam?

    Ter. Heaut. 4, 3, 22:

    teneo,

    I understand, id. And. 1, 1, 59:

    teneo quid erret,

    id. 3, 2, 18; Cic. Rep. 1, 23, 37; cf.: quibus capiatur Caesar, tenes, Caecin. ap. Cic. Fam. 6, 7, 5:

    quae a Romanis auguribus ignorantur, a Cilicibus... Lyciis tenentur,

    Cic. Div. 1, 15, 25:

    quoniam ea, quae tenebatis ipsi, etiam ex me audire voluistis,

    id. Rep. 1, 46, 70:

    alicujus reconditos sensus,

    id. Sest. 10, 22:

    quo pacto cuncta tenerem,

    Hor. S. 2, 4, 8:

    et teneo melius ista,

    Mart. 4, 37, 7.—With inf.:

    nullus frugi esse homo potest, nisi qui et bene facere et male tenet,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 10; Lucr. 3, 647.—
    2.
    In partic.
    a.
    To have possession of, have the mastery of, to control any thing:

    cum rem publicam opes paucorum non virtutes tenere coeperunt,

    Cic. Rep. 1, 34, 51.—
    b.
    To hold fast, guard, preserve, uphold, keep, insist (syn. servo):

    sin consuetudinem meam, quam in re publicā semper habui, tenuero,

    Cic. Phil. 1, 11, 27:

    ordinem,

    id. ib. 5, 13, 35:

    portum,

    id. Fam. 1, 9, 21:

    statum,

    id. Rep. 1, 28, 44:

    non tenebat ornatum suum civitas,

    id. ib. 1, 27, 43:

    si jus suum populi teneant,

    id. ib. 1, 32, 48:

    nec diutius umquam tenetur idem rei publicae modus,

    id. ib. 1, 44, 68:

    est boni viri, haec duo tenere in amicitiā, etc.,

    id. Lael. 18, 65:

    morem,

    id. Off. 3, 10, 44; so id. Fl. 7, 15; Verg. A. 3, 408:

    foedus,

    Cic. Balb. 15, 34:

    tenebat non modo auctoritatem, sed etiam imperium in suos,

    id. Sen. 11, 37:

    silentium,

    Liv. 1, 28, 8.—
    c.
    To hold fast, maintain, support, defend, uphold, insist:

    illud arcte tenent accurateque defendunt, voluptatem esse summum bonum,

    hold fast, maintain, Cic. Par. 1, 3, 14; cf.:

    illud, quod multos annos tenuisset,

    id. Ac. 2, 22, 71; and:

    quod idem Peripatetici non tenent,

    id. Fin. 3, 13, 44:

    propositum tenere,

    to maintain, Caes. B. C. 3, 42, 1:

    suas leges,

    Cic. Verr. 1, 4, 13:

    causam apud centumviros,

    id. Caecin. 24, 67:

    quo causae teste tenentur,

    Hor. Ep. 1, 16, 43:

    locum quendam cum aliquo,

    Cic. Brut. 21, 81.— With ne:

    plebs tenuit, ne consules in proximum annum crearentur,

    Liv. 4, 30, 16:

    ne quid ferretur ad populum, patres tenuere,

    id. 3, 29, 8; 24, 19, 7. — With ut:

    tenuere patres, ut Fabius consul crearetur,

    Liv. 2, 42, 2 Weissenb. ad loc.:

    scripseram tenuisse Varenum ut sibi evocare testes liceret,

    Plin. Ep. 6, 5, 1.—
    d.
    Of memory:

    alicujus memoriam cum summā benevolentiā tenere,

    to recollect, preserve a recollection of, Cic. Fam. 6, 2, 1.—Esp.:

    memoriā tenere: memoriā tenetis, compluris in Capitolio res de caelo esse percussas,

    you remember, Cic. Cat. 3, 8, 19; id. Fam. 1, 9, 12; Caes. B. G. 1, 14; cf.:

    memoriā teneo, C. Sulpicium Gallum, etc.,

    id. Rep. 1, 14, 21; v. memoria; so without memoria, to bear in mind, remember, recollect:

    satin' haec meministi et tenes?

    Plaut. Pers. 2, 2, 1:

    numeros memini, si verba tenerem,

    Verg. E. 9, 45:

    dicta tenere,

    Hor. A. P. 336; id. S. 2, 4, 8:

    quem (Cyrum) omnia militum tenuisse creditum est nomina,

    Quint. 11, 2, 50; 11, 2, 45.—
    e.
    To reach an object striven after, to gain, acquire, obtain, attain (syn. assequor):

    per cursum rectum regnum tenere,

    Cic. Agr. 2, 17, 44:

    Servium Tullium post hunc captivā natum, ingenio virtute regnum tenuisse,

    Liv. 4, 3, 12:

    teneri res aliter non potest,

    Cic. Fam. 1, 1, 3:

    multa tenuisse,

    Liv. 42, 11, 8:

    causam,

    Ov. M. 13, 190.—
    f.
    To hold, hold back, repress, restrain, bind, fetter, etc. (syn.:

    refreno, retineo): iracundiam teneat, avaritiam coërceat,

    Cic. Par. 5, 1, 33:

    dolorem,

    id. Att. 12, 38, 2:

    cupiditates,

    id. Verr. 2, 3, 1, § 3:

    somnum,

    id. Brut. 80, 278:

    risum,

    id. Vatin. 8, 20; Hor. A. P. 5:

    iram,

    Curt. 4, 2, 5:

    ea, quae occurrant, tenere,

    to hold back, keep to themselves, Cic. de Or. 2, 54, 221.—
    g.
    Of laws, etc., to bind, hold, obligate, be binding on, control, etc.:

    quamquam leges eum non tenent,

    Cic. Phil. 11, 5, 11; cf.:

    interdicto non teneri,

    id. Caecin. 14, 41:

    voto quodam et promisso teneri,

    id. Att. 12, 18, 1:

    ut plebi scita omnes Quirites tenerent,

    Liv. 8, 12, 14; cf.:

    olim patricii dicebant se plebi scitis non teneri,

    Gai. Inst. 1, 3:

    cum velut in controverso jure esset, tenerenturne patres plebi scitis, legem tulere, ut quod tributim plebis jussisset, populum teneret,

    Liv. 3, 55, 3:

    teneri alienis foederibus,

    id. 24, 29, 11: poenā teneri, to be subject or liable to, Cic. Q. Fr. 2, 3, 5:

    testibus in re perspicuā teneri,

    to be convicted, id. Caecin. 2, 4; cf.: nemo ita in manifesto peccatu tenebatur, ut, etc., id. Verr. 2, 2, 78, § 191:

    caedis teneri,

    Quint. 5, 14, 11:

    teneri repetundarum,

    Tac. A. 11, 7 fin.:

    furti,

    Dig. 6, 1, 4:

    injuriarum,

    ib. 47, 10, 11:

    mandati,

    ib. 17, 1, 10.— Transf.:

    nisi illi ipsi, qui eas (libidines) frangere deberent, cupiditatis ejusdem tenerentur,

    Cic. Leg. 3, 13, 31 Mos. and Orell. N. cr.
    h.
    Of dispositions, desires, etc., to possess, occupy, control:

    quae te tanta pravitas mentis tenuerit, ut, etc.,

    has had possession of you, Cic. Vatin. 6, 14:

    summum me eorum (librorum) studium tenet,

    id. Att. 1, 11, 3:

    magna me spes tenet,

    id. Tusc. 1, 41, 97:

    de triumpho nulla me cupiditas umquam tenuit,

    id. Att. 7, 2, 6:

    si consilio pulso libidines iracundiaeve tenerent omnia,

    id. Rep. 1, 38, 60:

    nisi forte quem inhonesta et perniciosa libido tenet,

    Sall. J. 3, 4: neque irā neque gratiā teneri, to be controlled or influenced, Cic. N. D. 1, 17, 45; so,

    teneri desiderio,

    id. Sen. 10, 33:

    studio philosophiae,

    id. Ac. 1, 2, 4:

    magno amore,

    Verg. A. 1, 675:

    pompā, ludis atque ejusmodi spectaculis teneri,

    to be enchained, fascinated, Cic. Fin. 5, 18, 48; cf.:

    ut oculi picturā teneantur, aures cantibus,

    id. Ac. 2, 7, 20:

    is qui audit, ab oratore jam obsessus est ac tenetur,

    id. Or. 62, 210.—With ne, Ov. M. 7, 146. —
    k.
    To take in, comprise, comprehend, include:

    haec magnos formula reges, Excepto sapiente, tenet,

    Hor. S. 2, 3, 46.—More freq. pass.: teneri aliquā re, to be contained, comprised, grounded, to consist in a thing:

    ut homines deorum agnatione et gente teneantur,

    Cic. Leg. 1, 7, 23:

    id quod (genus officiorum) teneatur hominum societate,

    id. Off. 1, 45, 160:

    quae (causae) familiaritate et consuetudine tenentur,

    id. Fam. 13, 29, 1:

    dixi jam antea, ipsam rationem arandi spe magis et jucunditate quadam quam fructu atque emolumento teneri,

    id. Verr. 2, 3, 98, § 227.
    II.
    Neutr. (freq. after the Aug. per.; perh. not in Cic.).
    A.
    Lit.
    1.
    To hold a position anywhere, maintain one ' s self:

    quā abscisae rupes erant, statio paucorum armatorum tenebat,

    Liv. 32, 5, 12:

    duo extra ordinem milia tenuere,

    id. 3, 62, 7:

    tenent Danai, quā deficit ignis,

    Verg. A. 2, 505.—
    2.
    For cursum tenere, to hold or take one ' s way, to sail, steer in any direction:

    Aeneam... ab Siciliā classe ad Laurentem agrum tenuisse,

    Liv. 1, 1, 4:

    Cassandream petentes, primo ad Mendin tenuere,

    Liv. 31, 45, 14:

    ad Mendaeum,

    id. 21, 49, 2:

    Diam,

    Ov. M. 3, 690:

    Creten,

    id. ib. 13, 706:

    Hesperiam,

    id. F. 1, 498:

    Ausoniam,

    id. ib. 4, 290 al.:

    medio tutissimus ibis... Inter utrumque tene,

    Ov. M. 2, 140.—
    B.
    Trop., with the accessory idea of continuance (cf. I. A. 2. b. and B. 2. b. supra), to hold out, hold on, last, endure, continue, maintain itself, prevail, etc. (cf. obtineo):

    imber per noctem totam tenuit,

    Liv. 23, 44, 6; cf.:

    incendium per duas noctes ac diem unum tenuit,

    id. 24, 47, 15:

    per aliquot dies ea consultatio tenuit,

    id. 2, 3, 5; 3, 47, 6:

    tenet fama, lupam, etc.,

    id. 1, 4, 6:

    quod nunc quoque tenet nomen,

    id. 1, 17, 6:

    fama tenuit, haud plus fuisse modio,

    id. 23, 12, 2; 21, 46, 10:

    tenuit consuetudo, quae cottidie magis invalescit, ut, etc.,

    Quint. 2, 1, 1 Spald.; so,

    consuetudo, ut, etc.,

    id. 8, 5, 2:

    nomen illud tenet,

    id. 9, 4, 47 Spald.; cf. Ov. M. 1, 712.

    Lewis & Short latin dictionary > teneo

  • 10 com-primō (conp-)

        com-primō (conp-) pressī, pressus, ere,    to press together, bring together, compress, close: (digitos) compresserat pugnumque fecerat: labra, H.: oculos (of the dead), O.: murem, Ph.: ordines (of the army), to close, L.—To embrace, T., L.—Prov.: compressis manibus sedere, with the hands folded, i. e. to be idle, L.—To hold, keep in, restrain, check, curb: animam, to hold the breath, T.: manūs, to keep off, T.: gressum, V.—To keep back, suppress, withhold, conceal: frumentum: delicta: famam, L. — Fig., to restrain, hinder, check, repress, curb, subdue: libidines: voluptates: animos: conatūs aliorum, L.: furores: seditionem, L.: voce manuque Murmura, O.: amor compressus edendi, i. e. satisfied, V.

    Latin-English dictionary > com-primō (conp-)

  • 11 contineō

        contineō tinuī, tentus, ēre    [com-+teneo], to hold together, bound, limit, comprise, enclose, surround, environ: ut trabes artē contineantur, Cs.: oppidum pons continebat, made a connection with, Cs.: hiberna milibus passuum C continebantur, were comprised within, Cs.: loci naturā continentur, are shut in, Cs.: artes inter se continentur, hang together: Zonarum trium contentus fine, O. —To keep together, keep in a body: uno in loco legiones, Cs.: navīs ibi, Cs.: exercitum, L.—To shut in, hem in, surround, hold: munitionibus contineri, Cs.: angustissime Pompeium, Cs.—To hold fast, keep, hold in place, retain: quod recepit: merces (opp. partiri): (naves) copulis continebantur, Cs.: parta a maioribus, Ta.—To keep, detain, shut in, hold, restrain, repress: manūs, keep hands off, T.: unde manum continuit? H.: sub pellibus milites, Cs.: nostros in castris, Cs.: ora frenis, Ph.: ventos carcere, O.: animam in dicendo: se domi, to stay: suo se loco, Cs.: agricolam si continet imber, keeps in doors, V.: suis intra munitionem, Cs.: alqm dextrā prehensum, V.: deprensum hostem, O.: gradum, to halt, V. — To comprise, contain, comprehend: in se vim caloris: genitalia corpora mundus, O.—Fig., to hold together, keep, retain: rem p.: Belgas in officio, Cs.: ceteros in armis, L.: eius hospitio contineri, N.—To hold back, detain, repress, check, curb, stay, stop, subdue: adpetitiones animi: insolentiam suam: Etruriam terrore, L.: animum a consuetā libidine, S.: hos flumina continebant, Cs.: manum iuventus Metu deorum, H.: se male, O.: vix me contineo, quin, etc., T.: non posse milites contineri, quin, etc., Cs.: vix contineor, refrain, T.: Quae vera audivi, keep to myself, T.: libros, keep back: odia tacitis nunc discordiis continentur, are confined within the limits of.—To comprehend, embrace, include, comprise: liber continet res gestas regum, N.: (comitia) rem militarem continent (i. e. in their jurisdiction), L.: fabula continet aestūs, H.: quo more caerimonia continetur, consists, Cs.: quae maxime rem continerent, the principal points, L.: forum, in quo aequitas continetur.
    * * *
    continere, continui, contentus V TRANS
    secure, maintain, sustain; fasten/hold in position; retain, keep safe, preserve; hinder, contain/shut in/confine; stay; restrain/hold back; comprise/form basis; keep/hold/hang together/fast; surround, enclose, contain, limit; concentrate

    Latin-English dictionary > contineō

  • 12 frēnō or fraenō

        frēnō or fraenō āvī, ātus, āre    [frenum], to furnish with a bridle, curb, bridle: equos, V.: equi frenato est auris in ore, H.: ora cervi capistris, O.: Frenato delphine sedens Thetis, O.— To bridle, curb, restrain, check: ventos, V.: cum hiems glacie cursūs frenaret aquarum, V.—Fig., to bridle, curb, check, restrain, govern: furores legibus: impetum (scribendi), Ph.: Iustitiā gentīs, V.: timore frenari, quo minus, etc., L.

    Latin-English dictionary > frēnō or fraenō

  • 13 prohibeō

        prohibeō uī (old subj perf. prohibessit, C.), itus, ēre    [pro+habeo], to hold before, hold back, keep away, check, restrain, hinder, prevent, avert, keep off, debar: praedones procul ab insulā: vim hostium ab oppidis, Cs.: se suosque ab iniuriā, refrain, Cs.: prohibendo a delictis exercitum confirmavit, S.: itinere exercitum, impede, Cs.: di prohibeant, ut existimetur, etc.: quod potuisti prohibere, ne fieret: prohibitus esse, quo minus abduceret, etc.: quo minus in unum coirent, L.: nec, quin erumperet, prohiberi poterat, L.: quem leges pugnare prohibebant: peregrinos urbibus uti: se ad prohibenda circumdari opera parabant, L.: Cimbros intra finīs suos ingredi, Cs.: migrari Veios, L.: contingere mensas, V.: prohibiti gerere bellum: ut inde aurum exportari prohiberes: prohibete ius de pecuniis dici, L.: munitiones Caesaris, Cs.: prohibenda maxime est ira in puniendo: quod di prohibeant, but may the gods forbid it, T.: Di, prohibete minas, V.: id eos ut prohiberet, L.— To forbid, prohibit: lex recta imperans prohibensque contraria: diique et homines prohibuere redemptos vivere Romanos, L.— To keep away, keep, preserve, defend, protect: a periculo rem p.: virginem ab amatorum impetu: tenuiores iniuriā: ad prohibendam populationibus Campaniam, L.
    * * *
    prohibere, prohibui, prohibitus V
    hinder, restrain; forbid, prevent

    Latin-English dictionary > prohibeō

  • 14 sustineō

        sustineō tinuī, tentus, ēre    [subs (see sub)+ teneo], to hold up, hold upright, uphold, bear up, keep up, support, sustain: umeris bovem: arma membraque, L.: infirmos baculo artūs, O.: manibus clipeos, O.: lapis albus Pocula cum cyatho duo sustinet, H.: aër volatūs alitum sustinet: iam se sustinere non posse, i. e. to stand, Cs.: se a lapsu, L.: se alis, O.— To hold back, keep in, stay, check, restrain, control: currum equosque: remos: manum, O.: a iugulo dextram, V.: aliud simile miraculum eos sustinuit, L.: perterritum exercitum, Cs.: se ab omni adsensu, i. e. refrain. —Fig., to uphold, sustain, maintain, preserve: civitatis dignitatem et decus: causam publicam: trīs personas, characters: (arbor) ingentem sustinet umbram, V.— To furnish with means of support, nourish, sustain, support, maintain: hac (sc. re frumentariā) alimur ac sustinemur: qui ager non amplius hominum quinque milia potest sustinere: meretriculae munificentiā sustineri, L.: hinc patriam parvosque Penatīs Sustinet, V.: plebem, L.— To bear, undergo, endure, tolerate, hold out, withstand: sese diutius sustinere non posse, Cs.: nec sustinuissent Romani, nisi, etc., L.: labores: certamen, L.: vim hostium, N.: volnera, Cs.: senatus querentes eos non sustinuit, L.: iusta petentem deam, O.: ultra certamen, sustain the conflict longer, L.: sustineri ira non potuit, quin, etc., L.: non artūs Sustinuit spectare parens, O.: nec sustinet ullus queri, O.: conloqui cum eo, quem damnaverat, sustinuit, Cu.: quae se praeferre Dianae Sustinuit, presumed, O.: sustinebant tales viri, se tot senatoribus... non credidisse?— To hold in, stop, stay, check, restrain, keep back: est igitur prudentis sustinere impetum benevolentiae: hostium impetum, Cs.: consilio bellum, avoided, L. — To put off, defer, delay: sustinenda solutio est nominis Caerelliani: ad noctem oppugnationem, Cs.: rem in noctem, L.
    * * *
    sustinere, sustinui, sustentus V
    support; check; put off; put up with; sustain; hold back

    Latin-English dictionary > sustineō

  • 15 teneō

        teneō tenuī, —, ēre    [2 TA-], to hold, keep, have, grasp, hold fast: flabellulum, T.: facem, V. telum, L.: cruentum gladium: manu Fragmina, O.: Dextra tenet ferrum, O.: ore cibum, Ph.: Hanc teneo sinu, O.; cf. cum res non coniecturā, sed oculis ac manibus teneretur, i. e. was palpable. —Fig., to hold in mind, take in, understand, conceive, comprehend, know: rem tenes, you understand the situation, T.: teneo, I understand, T.: quae a Romanis auguribus ignorantur, a Cilicibus tenentur: quo pacto cuncta tenerem, H.—Implying possession or control, to hold, possess, be master of, control, occupy: multa hereditatibus tenebantur sine iniuriā: quae tenuit dives Achaemenes, H.: loca, L.: colles praesidiis, Cs.: terras, H.: alterum cornu, command, N.: provincias aliaque omnia, S.: rem p. opes paucorum tenere coeperunt, to control public affairs: ut res p. vi tribuniciā teneretur, should be mastered, cf. qui tenent (sc. rem p.), qui potiuntur, i. e. who are in supreme power: me Galatea tenebat, i. e. held my affections, V.: teneone te? i. e. are you restored to me? T.—Implying persistence, to hold fast, keep, occupy, watch, guard, defend, maintain, retain: legio locum non tenuit, Cs.: Capitolia celsa, V.: in manicis te sub custode, H.: Athenae tuae sempiternam in arce oleam tenere potuerunt.—Of a way or course, to hold, keep, maintain, follow up: secundissimo vento cursum, to hold one's course: vento intermisso cursum, Cs.: Quove tenetis iter? V.: tenuit tamen vestigia Bucar, L.: Aeneam... ab Siciliā classe ad Laurentem agrum tenuisse (sc. cursum), sailed, L.: medio tutissimus ibis... Inter utrumque tene, O.; cf. hic ventus adversum tenet Athenis proficiscentibus, blows the wrong way, N.—Fig., to hold fast, guard, preserve, uphold, keep, insist on: consuetudinem meam: non tenebat ornatum suum civitas: ius suum: haec duo in amicitiā, etc.: imperium in suos: silentium, L. — To hold fast, maintain, support, defend, uphold, insist: illud arcte tenent, voluptatem esse summum bonum: propositum, maintain, Cs.: suas leges: quo causae teste tenentur, H.: plebs tenuit, ne consules in proximum annum crearentur, L.: tenuere patres, ut Fabius consul crearetur, L.— Of the memory, to hold, keep: tui memoriam cum summā benevolentiā, preserve a recollection of: memoriā tenetis, res esse, etc., you remember numeros memini, si verba tenerem, recollect, V.: dicta tenere, H.—Of disposition or desire, to possess, occupy, control: quae te tanta pravitas mentis tenuerit, ut, etc., has had possession of you: magna me spes tenet: nisi forte quem perniciosa libido tenet, S.: neque irā neque gratiā teneri, to be controlled: pompā, ludis, to be fascinated: ab <*>ratore iam obsessus est ac tenetur.— To hold position, maintain oneself, stay, be posted: quā abscisae rupes erant, statio paucorum armatorum tenebat, L.: tenent Danai, quā deficit ignis, V.— To hold out, hold on, last, endure, continue, maintain itself, prevail: imber per noctem totam tenuit, L.: tenet fama, lupam, etc, L.: fama tenuit, haud plus fuisse modio, L.—Implying attainment, to reach, arrive at, attain, occupy: montes Sabini petebant et pauci tenuere, L.: portum, L.: Hesperiam, O.—Fig., to reach, gain, acquire, obtain, attain: per cursum rectum regnum tenere: virtute regnum, L.: teneri res aliter non potest: causam, O.—Implying restraint, to hold fast, hold back, hinder, restrain, detain, check, control, stay: naves, quae vento tenebantur, Cs.: classem ibi tenebat, L.: si id te non tenet, advola: Marcellum ab gerundis rebus: ne diutius teneam: tene linguam, O.: pecus omne tenendum, V.: manum, H.: quo me decet usque teneri? V.: lacrimas in morte miserā: exercitum in stativis, L.—With pron reflex., to keep back, remain, stay: castris sese, Cs.: castris se pavidus tenebat, L.: a conventu se remotum domi, N.: me ab accusando, refrain.— Fig., to hold, hold back, repress, restrain, bind, fetter: iracundiam: risum: iram, Cu.: ea, quae occurrunt, keep to themselves: Sed te, ne faceres, tenuit reverentia famae, O.—Implying constraint, to bind, hold, obligate, be binding on, control: quamquam leges eum non tenent: interdicto non teneri: ut plebi scita omnes Quirites tenerent, L.: teneri alienis foederibus, L.: poenā teneri, to be liable: testibus in re perspicuā teneri, to be convicted.— Implying comprehension, to take in, comprise, comprehend, include: haec magnos formula reges tenet. H.: ut homines deorum agnatione et gente teneantur: id quod (genus officiorum) teneatur hominum societate.
    * * *
    tenere, tenui, tentus V
    hold, keep; comprehend; possess; master; preserve; represent; support

    Latin-English dictionary > teneō

  • 16 vinciō

        vinciō vinxī, vinctus, īre    [VI-], to bind, bind about, fetter, tie, fasten, surround, encircle: Cura adservandum vinctum, T.: civem Romanum: trinis catenis vinctus, Cs.: Purpureo alte suras cothurno, V.: novis tempora floribus, H.: Anule, formosae digitum vincture puellae, about to encircle, O.: boves vincti cornua vittis, O.—To compress, lace: esse vincto pectore, ut gracilae sient, T.—To compass, surround, guard: vinciri praesidiis.—Fig., to bind, fetter, confine, restrain, attach: omnia severis legibus vincienda sunt: vincta numine teste fides, O.: me retinent vinctum vincla puellae, Tb.—Of sleep, to bind, bury, sink: vinctos somno trucidandos tradere, L.: inimica vinximus ora (i. e. magicis artibus), O.—In rhet., to bind, arrange, link together: membra (orationis) sunt numeris vincienda, i. e. arranged rhythmically: (poëma) nimis vinctum, i. e. too artificial.
    * * *
    vincire, vinxi, vinctus V
    bind, fetter; restrain

    Latin-English dictionary > vinciō

  • 17 compescor

    I.
    to fasten together, hold in check, restrain, curb
    II.
    to suppress, repress, check, restrain.

    Latin-English dictionary of medieval > compescor

  • 18 freno

    curb, restrain, hold back, restrain.

    Latin-English dictionary of medieval > freno

  • 19 angustum

    angustus, a, um. adj. [v. ango], narrow, strait, esp. of local relations, close, contracted, small, not spacious (syn.: artus, brevis, contractus;

    opp. latus,

    Cic. Ac. 2, 29, 92). [p. 120]
    I.
    Lit.:

    fretus,

    Lucr. 1, 720:

    Angustum per iter,

    id. 5, 1132; so Sall. J. 92, 7, and Vulg. Judith, 4, 6; 7, 5:

    pontes angusti,

    Cic. Leg. 3, 17:

    domus,

    id. Fin. 1, 20, 65:

    fauces portūs angustissimae,

    Caes. B. C. 1, 25:

    fines,

    id. B. G. 1, 2 Herz.:

    cellae,

    Hor. S. 1, 8, 8:

    rima,

    id. Ep. 1, 7, 29:

    Principis angustā Caprearum in rupe sedentis,

    on the narrow rock, Juv. 10, 93 Herm., where Jahn reads augusta, both readings yielding an apposite sense:

    porta,

    Vulg. Matt. 7, 13; ib. Luc. 13, 24 al.— Subst.: angustum, i, n., narrowness:

    per angustum,

    Lucr. 4, 530:

    angusta viarum,

    Verg. A. 2, 332:

    pontes et viarum angusta,

    Tac. H. 4, 35.—
    II.
    Trop.
    A.
    In angustum concludere, adducere, deducere, etc., to reduce to a strait, i. e. to restrain, confine, etc.:

    ab illā immensā societate humani generis in exiguum angustumque concluditur,

    Cic. Off. 1, 17:

    amicitia ex infinitā societate generis humani ita contracta est et adducta in angustum, ut, etc.,

    id. Am. 5.—Of the passions, to curb, restrain, moderate:

    perturbationes animi contrahere et in angustum deducere,

    Cic. Ac. 1, 10.—
    B.
    Of other things: clavus angustus, the narrow purple stripe upon the tunic, v. clavus:

    spiritus,

    short, difficult, Cic. de Or. 1, 61:

    odor rosae,

    not diffused far, Plin. 21, 4, 10, § 14.—Once also of the point of an arrow = acutus, Cels. 7, 5, n. 2.—
    C.
    Of time, short, brief:

    angustus dies,

    Ov. Tr. 5, 10, 8; Stat. Th. 1, 442:

    nox,

    Ov. Am. 3, 7, 25:

    tempus,

    Luc. 4, 447.—
    D.
    Of means of living, and the like, pinching, scanty, needy:

    pauperies,

    Hor. C. 3, 2, 1:

    res angusta domi,

    Juv. 3, 164:

    mensa,

    Sen. Thyest. 452: domus, poor, i. e. built without much expense, Tac. A. 2, 33.—
    E.
    Of other external relations of life, difficult, critical, uncertain:

    rebus angustis animosus atque Fortis adpare,

    Hor. C. 2, 10, 21:

    cum fides totā Italiā esset angustior,

    was weakened, Caes. B. C. 3, 1.— Subst.: angustum, i, n., a difficult, critical, condition, danger: in angustum cogi, * Ter. Heaut. 4, 2, 2:

    res est in angusto,

    the condition is perilous, Caes. B. G. 2, 25:

    spes est in angusto,

    hope is feeble, Cels. 8, 4.—
    F.
    Of mind or character, narrow, base, low, mean-spirited:

    nihil est tam angusti animi, tam parvi, quam amare divitias,

    Cic. Off. 1, 20, 68:

    animi angusti et demissi,

    id. Pis. 24, 57:

    ecce autem alii minuti et angusti, aut omnia semper desperantes, aut malevoli, invidi, etc.,

    id. Fin. 1, 18, 61.—
    G.
    Of learned investigations that lay too much stress upon little things, subtle, hair-splitting:

    minutae angustaeque concertationes,

    Cic. de Or. 3, 31:

    pungunt (Stoici) quasi aculeis, interrogatiunculis angustis,

    id. Fin. 4, 3, 7.—
    H.
    Of discourse, brief, simple:

    et angusta quaedam et concisa, et alia est dilatata et fusa oratio,

    Cic. Or. 56, 187:

    Intonet angusto pectore Callimachus,

    i.e. in simple style, Prop. 2, 1, 40.— Adv.: angustē.
    I.
    Lit., of space, quantity, or number, within narrow limits, closely, hardly: recepissem te, nisi anguste sederem, if I were not in close quarters, Cic. ap. Macr. S. 2, 3:

    anguste putare vitem,

    to prune close, Col. 4, 16, 1; so,

    anguste aliquid deputare,

    id. 4, 22, 3:

    quā (re frumentariā) anguste utebatur,

    in small quantity, Caes. B. C. 3, 16:

    tantum navium repperit, ut anguste quindecim milia militum, quingentos equites transportare possent, = vix,

    scarcely fifteen thousand, id. ib. 3, 2.— Comp.:

    angustius pabulabantur,

    within narrower range, Caes. B. C. 1, 59:

    aliae (arbores) radices angustius diffundunt,

    Varr. R. R. 1, 37, 5:

    quanto sit angustius imperitatum,

    Tac. A. 4, 4:

    eo anno frumentum propter siccitates angustius provenerat,

    more scantily, Caes. B. G. 5, 24.— Sup.:

    Caesar (nitebatur) ut quam angustissime Pompeium contineret,

    Caes. B. C. 3, 45:

    furunculus angustissime praecisus,

    Col. 4, 24, 17. —
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., within narrow limits:

    anguste intraque civiles actiones coërcere rhetoricam,

    Quint. 2, 15, 36.— Comp.: haud scio an recte ea virtus frugalitas appellari possit, quod angustius apud Graecos valet, qui frugi homines chrêsimous appellant, id est tantum modo utiles, has a narrower meaning, Cic. Tusc. 3, 8, 16:

    Reliqui habere se videntur angustius, enatant tamen etc.,

    seem to be more hampered, id. ib. 5, 31, 87.—
    B.
    Esp. of speaking or writing, closely, briefly, concisely, without diffuseness: anguste scribere, Cic. Mur. 13, 28:

    anguste et exiliter dicere,

    id. Brut. 84, 289:

    anguste disserere,

    id. Part. Or. 41, 139:

    presse et anguste rem definire,

    id. Or. 33, 117:

    anguste materiem terminare,

    Quint. 7, 4, 40.— Comp.:

    Pergit idem et urget angustius,

    Cic. N. D. 2, 8, 22:

    concludere brevius angustiusque,

    id. ib. 2, 7, 20.

    Lewis & Short latin dictionary > angustum

  • 20 angustus

    angustus, a, um. adj. [v. ango], narrow, strait, esp. of local relations, close, contracted, small, not spacious (syn.: artus, brevis, contractus;

    opp. latus,

    Cic. Ac. 2, 29, 92). [p. 120]
    I.
    Lit.:

    fretus,

    Lucr. 1, 720:

    Angustum per iter,

    id. 5, 1132; so Sall. J. 92, 7, and Vulg. Judith, 4, 6; 7, 5:

    pontes angusti,

    Cic. Leg. 3, 17:

    domus,

    id. Fin. 1, 20, 65:

    fauces portūs angustissimae,

    Caes. B. C. 1, 25:

    fines,

    id. B. G. 1, 2 Herz.:

    cellae,

    Hor. S. 1, 8, 8:

    rima,

    id. Ep. 1, 7, 29:

    Principis angustā Caprearum in rupe sedentis,

    on the narrow rock, Juv. 10, 93 Herm., where Jahn reads augusta, both readings yielding an apposite sense:

    porta,

    Vulg. Matt. 7, 13; ib. Luc. 13, 24 al.— Subst.: angustum, i, n., narrowness:

    per angustum,

    Lucr. 4, 530:

    angusta viarum,

    Verg. A. 2, 332:

    pontes et viarum angusta,

    Tac. H. 4, 35.—
    II.
    Trop.
    A.
    In angustum concludere, adducere, deducere, etc., to reduce to a strait, i. e. to restrain, confine, etc.:

    ab illā immensā societate humani generis in exiguum angustumque concluditur,

    Cic. Off. 1, 17:

    amicitia ex infinitā societate generis humani ita contracta est et adducta in angustum, ut, etc.,

    id. Am. 5.—Of the passions, to curb, restrain, moderate:

    perturbationes animi contrahere et in angustum deducere,

    Cic. Ac. 1, 10.—
    B.
    Of other things: clavus angustus, the narrow purple stripe upon the tunic, v. clavus:

    spiritus,

    short, difficult, Cic. de Or. 1, 61:

    odor rosae,

    not diffused far, Plin. 21, 4, 10, § 14.—Once also of the point of an arrow = acutus, Cels. 7, 5, n. 2.—
    C.
    Of time, short, brief:

    angustus dies,

    Ov. Tr. 5, 10, 8; Stat. Th. 1, 442:

    nox,

    Ov. Am. 3, 7, 25:

    tempus,

    Luc. 4, 447.—
    D.
    Of means of living, and the like, pinching, scanty, needy:

    pauperies,

    Hor. C. 3, 2, 1:

    res angusta domi,

    Juv. 3, 164:

    mensa,

    Sen. Thyest. 452: domus, poor, i. e. built without much expense, Tac. A. 2, 33.—
    E.
    Of other external relations of life, difficult, critical, uncertain:

    rebus angustis animosus atque Fortis adpare,

    Hor. C. 2, 10, 21:

    cum fides totā Italiā esset angustior,

    was weakened, Caes. B. C. 3, 1.— Subst.: angustum, i, n., a difficult, critical, condition, danger: in angustum cogi, * Ter. Heaut. 4, 2, 2:

    res est in angusto,

    the condition is perilous, Caes. B. G. 2, 25:

    spes est in angusto,

    hope is feeble, Cels. 8, 4.—
    F.
    Of mind or character, narrow, base, low, mean-spirited:

    nihil est tam angusti animi, tam parvi, quam amare divitias,

    Cic. Off. 1, 20, 68:

    animi angusti et demissi,

    id. Pis. 24, 57:

    ecce autem alii minuti et angusti, aut omnia semper desperantes, aut malevoli, invidi, etc.,

    id. Fin. 1, 18, 61.—
    G.
    Of learned investigations that lay too much stress upon little things, subtle, hair-splitting:

    minutae angustaeque concertationes,

    Cic. de Or. 3, 31:

    pungunt (Stoici) quasi aculeis, interrogatiunculis angustis,

    id. Fin. 4, 3, 7.—
    H.
    Of discourse, brief, simple:

    et angusta quaedam et concisa, et alia est dilatata et fusa oratio,

    Cic. Or. 56, 187:

    Intonet angusto pectore Callimachus,

    i.e. in simple style, Prop. 2, 1, 40.— Adv.: angustē.
    I.
    Lit., of space, quantity, or number, within narrow limits, closely, hardly: recepissem te, nisi anguste sederem, if I were not in close quarters, Cic. ap. Macr. S. 2, 3:

    anguste putare vitem,

    to prune close, Col. 4, 16, 1; so,

    anguste aliquid deputare,

    id. 4, 22, 3:

    quā (re frumentariā) anguste utebatur,

    in small quantity, Caes. B. C. 3, 16:

    tantum navium repperit, ut anguste quindecim milia militum, quingentos equites transportare possent, = vix,

    scarcely fifteen thousand, id. ib. 3, 2.— Comp.:

    angustius pabulabantur,

    within narrower range, Caes. B. C. 1, 59:

    aliae (arbores) radices angustius diffundunt,

    Varr. R. R. 1, 37, 5:

    quanto sit angustius imperitatum,

    Tac. A. 4, 4:

    eo anno frumentum propter siccitates angustius provenerat,

    more scantily, Caes. B. G. 5, 24.— Sup.:

    Caesar (nitebatur) ut quam angustissime Pompeium contineret,

    Caes. B. C. 3, 45:

    furunculus angustissime praecisus,

    Col. 4, 24, 17. —
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., within narrow limits:

    anguste intraque civiles actiones coërcere rhetoricam,

    Quint. 2, 15, 36.— Comp.: haud scio an recte ea virtus frugalitas appellari possit, quod angustius apud Graecos valet, qui frugi homines chrêsimous appellant, id est tantum modo utiles, has a narrower meaning, Cic. Tusc. 3, 8, 16:

    Reliqui habere se videntur angustius, enatant tamen etc.,

    seem to be more hampered, id. ib. 5, 31, 87.—
    B.
    Esp. of speaking or writing, closely, briefly, concisely, without diffuseness: anguste scribere, Cic. Mur. 13, 28:

    anguste et exiliter dicere,

    id. Brut. 84, 289:

    anguste disserere,

    id. Part. Or. 41, 139:

    presse et anguste rem definire,

    id. Or. 33, 117:

    anguste materiem terminare,

    Quint. 7, 4, 40.— Comp.:

    Pergit idem et urget angustius,

    Cic. N. D. 2, 8, 22:

    concludere brevius angustiusque,

    id. ib. 2, 7, 20.

    Lewis & Short latin dictionary > angustus

См. также в других словарях:

  • restrain — re·strain /ri strān/ vt 1 a: to prevent from doing something see also restraining order at order 3b b: to limit, restrict, or keep under control 2: to moderate or limit …   Law dictionary

  • restrain — re‧strain [rɪˈstreɪn] verb [transitive] to control or limit something that is starting to increase: • tough rules to restrain the creation of monopolies • A cut in consumer credit would restrain an economic recovery. * * * restrain UK US… …   Financial and business terms

  • restrain — restrain, curb, check, bridle, inhibit are comparable when they mean to hold a person or thing back from doing something or from going too far in doing something. Restrain, the most comprehensive of these terms, may imply the intent either to… …   New Dictionary of Synonyms

  • restrain — [ri strān′] vt. [ME restreinen < OFr restreindre < L restringere < re , back + stringere, to draw tight: see STRICT] 1. to hold back from action; check; suppress; curb 2. to keep under control 3. to deprive of physical liberty, as by… …   English World dictionary

  • Restrain — Re*strain , v. t. [imp. & p. p. {Restrained}; p. pr. & vb. n. {Restraining}.] [OE. restreinen, F. restreindre, fr. L. restringere, restrictum; pref. re re + stringere to draw, bind, or press together. See {Strain}, v. t., and cf. {Restrict}.] 1.… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • restrain by injunction — index enjoin Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • restrain motion — index fetter Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • restrain movement — index fetter Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • restrain — (v.) mid 14c., from stem of O.Fr. restraindre, from L. restringere draw back tightly, confine, check (see RESTRICTION (Cf. restriction)). Related: Restrained; restraining …   Etymology dictionary

  • restrain — [v] keep under control; hold back arrest, bind, bottle up, box up, bridle, chain, check, choke back, circumscribe, confine, constrain, contain, control, cool*, cork*, crack down*, curb, curtail, debar, delimit, detain, deter, direct, fetter, gag …   New thesaurus

  • restrain — ► VERB 1) keep under control or within limits. 2) deprive of freedom of movement or personal liberty. 3) repress (a strong emotion). DERIVATIVES restrainable adjective restrainer noun. ORIGIN Latin restringere tie back …   English terms dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»